Улуттук илимдер академиясынын сейсмология институту билдиргендей кечээ 12-августта саат 16.30да Кочкор жана Жумгал райондорунун аймагында күчү 4,5 баллга жеткен жер силкинүү болгон.
Азырынча кыйроолор боюнча эч кандай маалымат жок.
Токтогул толбойт, жарык өчпөйт
Улуттук электр тармактар ишканасынын маалыматына ылайык жылытуу сезону башталгыча Токтогул суу сактагычына алдын ала болжол менен 14 млрд 900 млн куб суу жыйналмакчы.
Бүгүнкү күндө суу сактагычта 14 млрд 411млн куб суу бар.
Бул көрсөткүч өткөн жылдын ушул мезгилине салыштырмалуу 2,2 млрд кубка аз.
Анткен менен маал маалы менен жарыкты өчүрүү болбойт экен.
Ушул тапта кийинчерээк тартыш боло турган электр энергиясын коңшу Казакстандан импорттоо боюнча сүйлөшүүлөр болуп жатыптыр.
Албетте калк тарабынан да электр энергиясын үнөмдөө аракети жасалышы шарт.
Аты алыска кеткен айтылуу “Кара-Балта спирт заводу” көп убакыт токтогон ишин кайра жандантты.
Аталган завод алкаголдук тармактагы чоң атаандаштыкка туруштук бере албай токтоп калган.
Акыркы жарым жылдан бери завод толук модернизацияланып заманбап жабдыктар менен жабдылды.
Кезинде бүткүл Борбордук Азияны спирт менен камсыздап турган бул завод 1942-жылы ишке кирген.
Учурда ишканада 200гө жакын киши иш иштеп баштады.
Жаңыланган завод ишти азыр эң зарыл болуп жаткан анти септиктерди чыгаруудан баштады.
Улуттук электр станцилар акционердик коомунун 3- августка карата маалыматына ылайык Өлкөбүздүн эң башкы суу кампасы болгон Токтогул суу сактагычында 14 млрд 86,78 млн куб суу бар.
Учурда суу сактагычка агып келген суунун көлөмү секундасына 703 кубду түзсө, чыгымдалганы секундасына 340 кубду түзүүдө.
Ал эми былтыркы жылдын ушул мезгилине салыштырсак былтыр 16 млрд 490 млн куб суу болгон.
Ошондо быйыл былтыркыдан 2,5 млрд кубка жакын суу аз.
Быйылкы жылы суудун аз топтолушу жаз алды менен эле белгилүү болчу.
Кышында кар аз жааган.
Эми ошого жараша Өкмөт сууну сарамжалдуу пайдаландыбы?
Маселе ушунда.
Ананда эки ай карантин болуп электр энергиясын көп колдонгон өнөр жай ишканалары иштебей турду.
Азыр деле көпчүлүк өндүрүштүк ишканалар толук кубаттуулукта иштей элек.
Демек электр энергиясын колдонуу аз, аны өндүрүүгө да суу аз коротулууда. Андыктан сууга чоң үнөм бар.
Улуттук статистика комитетинин акыркы маалыматына ылайык Кыргызстандагы элдин ишеничи төмөн, иши ич жылытпаган биринчи үчтүктөгү мамлекеттик органдарды аныкталды.
1. Бажы кызматы
2. Жазаларды аткаруу кызматы
3. Мамлекеттик мүлктү башкаруу фонду.
Мына ушул үчөөсүнүн иши көпчүлүктүн көңүлүнө толбойт экен.
Негедир Транспорт жана жолдор министрлиги наракта калыптыр.
Чындыгында элдин дээрлик баары эле ушул министрликтин ишине ичи чыкпай тургандыгы белгилүү эмеспи.
Кызыгы ушул эле Улуттук статистика комитетинин дагы бир аныктамасында Бажы кызматы менен Жазаларды аткаруу кызматы эң коррупциялашкан мекемелердин сап башында болчу.
Анткен менен азыркы мамлекеттик органдардын басымдуу бөлүгүнүн иштери ич жылытпай жаткандыгы жаңылык эмес.
Тескерисинче кадыресе көрүнүшкө айланган.
Премьер-министр Кубатбек Боронов коопсуз шаар долбоорунан түшкөн каражаттын бир бөлүгүнө Милдеттүү медициналык фонду аркылуу тез жардам унааларын сатып алаарын айтты.
Аталган максатка 145 миллион сом бөлүнөт дейт өкмөт башчысы.
Чындыгында тез жардам унааларынын жетишсиздиги курч бойдон калууда.
Анткен менен тез жардам унааларынын катышуусундагы кырсыктар баш калаабызда көп катталып, жараксыз абалга кабылган тез жардам унаалары да бар.
Андыктан бул терс көрүнүштү жоюу үчүн тез жардамдын айдоочуларынын жоопкерчилигин күчөтүү зарыл.
Бүгүн Бишкек мэриясы буга чейинки карантин эрежелери боюнча буйрукка өзгөртүү киргизип, борбор шаардагы бардык соода борборлорунун иштөө убактысын бир саатка узартты. Тактап айтканда буга чейин кечки саат 20:00 чейин иштеп жаткан болсо, бүгүндөн тарта 21:00гө чейин иштей турган болду. Шаар мэри Азиз Суракматов ушундай буйрукка кол койду.
Кыргыз Республикасынын Президенти Сооронбай Жээнбеков саламаттык сактоо тармагынын кызматкерлеринин кесиптик майрамы — Медицина кызматкеринин күнүнө карата кайрылуу жолдоду. Бул тууралуу президенттик аппараттын басма сөз кызматы билдирет.
Мамлекет башчысынын кайрылуусу:
«Урматтуу биздин дарыгерлерибиз!
Сиздерди кесиптик майрамыңыздар менен чын дилимден куттуктайм!
Баарыңарга бекем ден соолук, амандык, жакшылык жана түйшүктүү ишиңерде ийгиликтерди каалайм.
Башыбыздан кечирип жаткан кыйын учурдун негизги жүгүн сиздер көтөрүп жатасыздар.
Өмүрүңөргө болгон коркунучка карабай, биздин амандыгыбыз үчүн күнү-түнү тыным көрбөй, күрөшүүдөсүңөр.
Берген антыңарга бекем туруп, милдетиңерди бийик жоопкерчилик менен аткаруудасыңар.
Сиздердин бул каармандыгыңарга таазим кылабыз!
Таза ниет, ак эмгегиңер үчүн терең ыраазылык билдирем.
Мээнетиңердин акыбети кайтып, айыгып чыккандардын саны көбөйүүдө.
Тилекке каршы, бул илдеттен мекендештерибизди да жоготуп алдык.
Милдетин аткарып жүрүп, каза болгон медиктерибиз да бар.
Бул баарыбыз үчүн, орду толгус жоготуу.
Өз жакындарынан айрылып калган мекендештериме терең кайгыруу менен көңүл айтам.
Ушул оор күндөрү бардык кыргызстандыктар силердин кайгыңарды тең бөлүшөбүз.
Кайтыш болгондордун бейиши болсун деп тилейбиз.
Урматтуу медицина кызматкерлери!
Сиздердин эмгегиңер жогорку баага татыктуу.
Медиктердин статусун жогорулатууга, өзгөчө абал жана өзгөчө кырдаал шартында иштегендерди материалдык колдоого багытталган мыйзамга өзгөртүүлөр кирди.
Сиздерди колдоо жана коргоо ишин улантабыз.
Пандемия — саламаттыкты сактоо тармагындагы тереңдеп кеткен көйгөйлөрдү ачыктады.
Алардын баарын жоюп, тармакты башкарууну жолго коебуз.
Болбосо, улут саламаттыгы чоң коркунучка туш болоорун баарыбыз ушул күндөрү көрүп жатабыз.
Урматтуу мекендештерим!
Илдет менен күрөшүү, адам өмүрүн сактоо үчүн бардык иш-чаралар жасалып жатат.
Ошого карабай, өлкөдө абал татаал бойдон калууда.
Дарыгерлерге болгон муктаждык жогорулап, адистердин жетишсиздиги курч маселе болуп турат.
Мамлекеттик эмес клиникалар, коргоо жана күч органдарынын ооруканалары, аскер врачтары ишке тартылат.
Медициналык окуу жайлардын жогорку курстарынын студенттеринен турган ыктыярдуу бригадаларды түзүүгө чакырам.
Бизнес социалдык тилектештик көрсөтүп, медиктерибизди колдойт деп ишенем.
Илдет менен күрөшкө жардам берип, кол сунган мекендештериме ыраазылыгымды билдирем жана баарыңарды кайдыгер калбоого чакырам.
Бүгүнкү күндөр журт биримдигин сынай турган мезгил экенин унутпайлы!
Ушундай оор мезгилде да өз капчыгын толтургусу келгендерди „эл душманы“ деп ачык айтам.
Дары-дармектердин, беткаптардын, өздүк коргонуу каражаттарынын баасын көтөргөндөр жазасыз калбайт.
Уважаемые сограждане!
В нынешней непростой ситуации от каждого из нас требуется высокая гражданская ответственность.
Для борьбы с глобальной инфекцией государством мобилизуются все имеющиеся ресурсы.
В этой борьбе мы — не одни.
Помощь поступает от международных партнеров и дружественных стран.
В первую очередь от нашего стратегического союзника — Российской Федерации.
Никто не останется без внимания.
Вместе, в дружбе и единстве, мы преодолеем эти трудные дни.
Кадырлуу калайык-журтум!
Урматтуу мекендештерим!
Кудайдын колдоосу менен, бекем биримдигибиз менен бул оор күндөрдү да жеңебиз.
Мамлекет тарабынан зарыл иштердин бардыгы толук бойдон аткарылат.
Ар бир мекендешиме бекем ден соолук тилейм.
Ар дайым элибизде аманчылык, жергебизде тынчтык болсун.
Сүйүктүү Кыргызстаныбызды Жараткан Кудайым Өзү колдосун!»
Ырчы, аткаруучу Болот Тасмаев бүгүн, 30-июнда 49 жаш курагында мезгилсиз дүйнө салды. Бул туурасында анын жакындары билдирди.
Маалыматка ылайык, маркум кант диабети оорусунан улам көз жумган.
“NewTV” телеканалынын жалпы жамааты ырчынын үй-бүлөсүнө жана жакындарына терең кайгыруу менен көңүл айтат.
Белгилүү журналист Сакы Садыковдун жол очерктери
Бөлүмдөр: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15…
Нылкынай эненин арманы
Ошентип, Кытайга болгон сапарыбыз соңуна чыгып, биз кайтканга камындык. Алтымыш жылдан кийинки армандуу жолугушуунун күбөсү болгонума, Шермамат аба менен Арапбай абанын кубанычтарына ортоктош болуп, алар менен бирге жүрөк элжиреткен кыялдардын канатына конуп алып тээ алда кайда калган балалыктын аруу сезимдерин көздөй “оболоп учканыма” чын жүрөгүмдөн куштар болдум. Киндик кан тамган жерге болгон сагынычтын, кусалыктын маани-маңызы канчалык терең экенин, ал адамдын жүрөгүнүнүн тереңинде байырлап, жан-дүйнөңө тынчтык бербей ар дайым оргуштап кайнап тураарын жон терим менен сездим. Ошентсе да Нылкыдагы бир түрк улутундагы эненин аянычтуу тагдыры менин жүрөгүмдөн алигече кетпей койду. Кантсе да Улуу Жараткан мындай тагдырды эч бир пендени башына салбасын. Ал эненин атын Нылкынай экен. Нылкыда төрөлгөн учүн атасы атын ушундай коюптур.
-Ошол 1952-жылдары Кытайдан Кыргызстанга кайткандардын арасында менин атам, апам, бир туугандарым да бар эле-дейт, жашы сексендеги Нылкынай эне. Ал убакта мен жаңы эле турмушка чыккан болчумун. Кытайга качып келген бардык улуттар бул жерде бир туугандай жашайт элек. Ошондуктан атам мени кыргыз жигитке турмушка берди. Ошол учурда келгиндер Кыргызстанга кайтабыз деп дүрбөп аткан. Бир күн атамдын үйүнө барсам “чек ара ачылыптыр, Кыргызстанга кайтканы жатабыз”-деди. Мени да ала кетесиз десем, “ооба кызым, сени кантип таштап кетебиз” деп жооткутуп койду. Үйлөрүбүздүн аралыгы эки чакырымдай эле. Санаам эч тынчыбай койду. Эки күндөн кийин кайра барсам машинеге жүктөрүн жүктөп жатыптыр. Атам мага тик карай албай, “кызым сен үйгө барып даярданып тур, жолдон ала кетебиз,”- деди. Мен атама ишендим, бирок барган жеримди, жолдошумду кантип таштап кетем деп да ойлодум. Балким, бир жолун табышкан чыгаар деп үйгө келип күтүп жаттым. Негедир атамдар көпкө кечикти, тынчым кетип кайра барсам машина эбак эле жылып кетиптир. Ошондогу абалымды азыр да эстеп жүрөгүм эзилет. Энесинен ажырап журтта калган ботодой боздодум. Эки жылга чейин көзүмдөн жашым тыйылбады. Бул жакта мага тиешелүу эч бир жакын тууганым калбаптыр. Арманымды, күйүтүмдү кимге айтаарымды билбей боздоп ыйлай бердим.
Убакыт өтө берди. Ал ортодо Кытай менен Совет мамлекетинин мамилеси начарлап, чек ара кайра жабылып калды. Ошол бойдон 2000-жылдарга чейин эч бир байланыш, кабар болбоду. Мен болсо ыйлап жүрүп картайдым. Кудайга шүгүр, жаман болбодум. Бала-чакалуу, небере-чеберелүү болдум. Ушуга да каниет кылам. Бирок ошол бойдон ата-энемди, туугандарымды бир көрбөй калганыма жүрөгүмдүн өксүгү алиге чейин толбой турат. Эмне демек элем, менин тагдырым ушундай экен. 2000-жылдары балдарым “Кыргызстанга алып барып келели” дешкенинен оболу бирөөң барып билип келгилечи, ким бар, ким жок. Менин туугандарымдан бирөө жарым бар бекен десем, уулум барып келди. Өзбекстандын кайсы бир жерине жайгашышкан экен. Ата-энем эбак эле кайтыш болуптур. Бир туугандарымдан да эч ким калбаптыр. Балдары, неберелери бар экен, бирок жүз көрүшпөгөндөн кийин чоочун болуп калышыптыр. Анан мен да барбадым. Анын үстүнө менин атама болгон таарынычым дале болсо жазыла элек. “Мени кантип жалгыз таштап кетип калды” деп азыркыга чейин сыздап ыйлайм. Эми ал арманымды, таарынычымды кимге айтам. Мени ким түшүнөт… Ошентсе да мезгил менин муң-зарымдын баарын өз ичине жашырды. Билбейм, атам балким туура кылгандыр. Мени турмушунан ажырабасын десе керек…
*****
Өткөн кылымдын 30-40-жылдарындагы адамдардын жүрөгүнүн үшүн алган каар замадар канчалаган адамдарды сыздатты. Атадан бала ажырап жетим тайлактай боздоду. Нечендеген бир тугандарыбыз “киндик кесип, кир төккөн, кичинемден бирге өскөн, туулган жеримди, курбу-курдаштарымды бир көрбөдүм”- деп бөтөн эл, бөтөн жерде сыздап кала беришти.
Нечендеген жылдардан кийин алыстан ат арытып келишкен бир туугандары менен жолугушканына батына алышпай, бар тапкандарын алдыбызга коюп сыйлашса да бул Кулжа,Текес ооданында жашаган казак-кыргыздардын турмушу мыкты деп айткандан алысмын. Акыркы 20-30 жылда дүркүрөп өнүгүп жаткан Кытай экономикасынын алдуу колу бул жакка эми жетип жатканын байкоого болот. Балким жакынкы жылдарда алардын турмушунда тез эле өзгөрүү болоор…
Ошентип, биз Нылкы, Текес, Кулжа, андагы боордошторубуз менен кош айтышып атыбыздын башын күнөстүү Кыргызстанды көздөй бурдук…
Коштошуу кандай оор… Сагынычтар… Арманга толгон көз жаштар… Тээ замандарда аргасыздан жерин таштап кетип жаткан бу жерликтердин армандуу ыры кулагыма жаңырып турду…
Каптан таруу кетпеген,
Капсалаң сени кантейин,
Үч күндө малын бир көргөн,
Үчкуштай сени кантейин.
Чолок терек, Кек терек,
Айтып какшап не керек.
Кырма кызыл челегин,
Кыйын элге керегиӊ.
Ийнимдеги бараӊым,
Айланайын кеӊ Текес,
Амалсыз кетип баратып,
Айланып сага карадым…
Биринчи сапардын соңу
