27-майда Аалымдар Кеңешинин жыйынында өлкөдөгү пандемиялык абалдан улам Кыргызстан мусулмандарынын курултайын 26-июнга жылдыруу, Каттоо жана аттестациялоо комиссиясынын курамын өзгөртүү боюнча чечими кабыл алынды. Муфтияттын уставындагы эрежеге ылайык, Аалымдар кеңешинин VII чакырылышынын мүчөлүгүнө, Борбордук текшерүү комиссиясынын төрагасынын кызмат ордуна жана Муфтийликке талапкерлер кайра көрсөтүлүп, сынактан өтүшөт.

Буга чейин Муфтийликке алты, Борбордук текшерүү комиссиясынын төрөгалыгына 13 талапкер катталган. Ал эми 21 мүчөсү бар Аалымдар кеңешинин курамына кирүү ниетин 49 киши билдирген. Сынак быйыл 17-февралда жарыяланган.

Быйыл 10-февралда УКМК мурдагы муфтий Максатбек Токтомушевди башкармалыктагы мыйзамсыз финансылык иштер боюнча козголгон кылмыш ишине шектүү катары кармаган. Бишкектин Биринчи май райондук соту аны 12-февралда жашаган жеринен башка аймакка чыкпоо тилкаты менен бошоткон. Азыр анын милдетин муфтийдин орун басары Жоробай Шергазыев аткарууда.

Бишкек, Ош жана Токмок шаардык кеңештеринин депутаттарын кайрадан шайлоо 2021-жылдын 11-июлунда өтмөкчү. Тиелешүү жарлыкка президент Садыр Жапаров кол койгонун өлкө башчынын маалымат кызматынан кабарлашты. Билдирүүдө аталган үч калаада шаардык кеңештин депутаттарын тандоо мурда өткөн шайлоонун натыйжалары жараксыз деп табылгандыгына байланыштуу дайындалган. “Бишкек, Ош жана Токмок шаардык кеңештеринин депутаттарын кайталап шайлоо жекшембиге, 2021-жылдын 11-июлуна дайындалсын”, – деп айтылат таратылган маалыматта.

11-апрелде Токмок шаарында дагы участкадан сырткаркы үч тилкеде добуш берүүнүн жыйынтыгы жокко чыгарылган эле.

11-майда Борбордук шайлоо комиссиясы массалык мыйзам бузуулар катталганын жүйө келтирип, Ош шаардык кеңешине шайлоонун жыйынтыгын жокко чыгарган. Майдын башында Бишкек аймактык шайлоо комиссиясы Бишкек шаардык кеңешине шайлоонун жыйынтыгын жараксыз деп тапкан. Ага чейин “Эмгек”, КЭДП, “Ак-Бата” партиялары шайлоо жарышынан четтетилген. Жыйынтыгында 60 миңдей добуш жокко чыгарылган. Бул жалпы добуштун 45 пайызын түзөт.

Ал эми 19-майда БШК Бишкек аймактык шайлоо комиссиясынын Бишкек шаардык кеңешине шайлоонун жыйынтыгын жараксыз деген чечимин күчүндө калтырган.

Белгилүү болгондой 11-апрелде өткөн жергиликтүү шайлоолордун жыйынтыгына байланыштуу үч шаардагы шайлоо жыйынтыктары жокко чыгарылды. Алар Бишкек, Ош жана Токмок шаарлары.
Эми ушул үч шаарда кайрадан добуш берүүнү өткөрүү үчүн өлкө парезиденти бир айдын ичинде атайын жарлык чыгарышы зарыл.
Эгемендүүлүктү алган 30 жылдан бери мындай көрүнүш болгон эмес.
Эч качан эң ири үч шаардагы шайлоолордун жыйынтыгын одоно мыйзам бузуулардын негизинде жокко чыгарылбаган.
Кандай гана орой иштер, добуш сатып алуулар, административдик ресурстар пайдаланылбасын бийлик каалагандай жыйынтык чыгарып келген. Ыйлагандар ыйлап, жеңилгендер жер тээп эле кала беришчү.
Жада калса жыйынтыкка макул болбогондор ар кандай коркутуп, үркүтүүлөргө кабылышчу.
Бул жолу бийлик оркоюуп көрүнүп турган мыйзам бузууларга көз жумуп койгон жок.
Анткен менен кайра кайра эле арты-артынан шайлоолорду өткөрө берүү да жакшы көрүнүш эмес.
Анткени зарыл чечилчү көйгөйлөр көгөрүп баратат.
Элдин турмушун оңдоочу кечиктирилгис чечимдерди кабыл алуу кажет.
Шайлоо учурунда уюуштуруу иштеринде кетирген кемчиликтерине тиешеси бар маморгандар менен аймактык шайлоо комиссияларынын жоопкерчиликтерин кароо, көз жаздымда калбай жазаланышы да керек.
Антпесе мындай терс көрүнүштөр улам кайталана берсе мамлекетибизге ар тараптуу чоң зыян алып келээри шексиз.

Бишкектин аймактык комиссиясы Кыргызстан элдик-демократиялык партиясын шайлоо жарышынан четтетти. Бул тууралуу Шайлоо жана референдумдарды өткөрүү боюнча борбордук комиссиянын маалымат кызматы кабарлады. Чечим кечээ кабыл алынган.

Буга шайлоо күнү добуш сатып алуу, үгүт иштерининин жол-жобосун бузуу, партиянын каржылоосу жана башка нерселер себеп болушу мүмкүндүгү айтылат. “Партия БШКнын чечимине үч күн ичинде даттанса болот. Эгер Борбордук шайлоо комиссиясынын чечими партияга жакпаса, сотко да бере алат”, – деп эскертти аталган мекеме.

Бишкек шаардык кеңешине шайлоо 11-апрелде өткөн.

Cаат 16:00гө карата 800 миңден ашык адам добуш берүүгө катышты. Борбордук шайлоо комиссиясынын маалыматы боюнча жергиликтүү кеңешке 856 404, референдумга 888 331 киши келди. Шаардык кеңештерге 254 732 шайлоочу добуш берип, жалпы шайлоочулардын 24,27% түздү.

Ал эми айылдык кеңештер үчүн 601 672 адам добуш берип, жалпы шайлоочулардын 26,52 пайызына барабар болду.

Конституциянын жаңы редакциясына байланыштуу жалпы элдик референдумга добуш бергендер 24,63% жетти. Башкача айтканда, 888 331 киши добуш берүүгө келди.

Жергиликтүү кеңештерге депутаттарды шайлоодо добуш берүүчүлөр жана референдумга катышуучулардын тизмеси шайлоочулардын «Тизме» (tizme.gov.kg) мамлекеттик порталына жарыяланды. 2021-жылдын 1-апрелине карата референдумга катышуучулардын саны 3 миллион 606 миң 201 адам болду.

Анын ичинен 1 миллион 725 миң 849у эркектер, 1 миллион 880 миң 352си аялдар. Ушул эле убакытка карата жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоого добуш берүүчүлөрдүн саны 3 миллион 318 миң 130 адамды түздү. Анын ичинен 1 миллион 587 миң 598и эркектер, 1 миллион 730 миң 532си аялдар.

Референдумду өткөрүү үчүн 2 483 шайлоо тилкеси ачылды. Анын 48и чет мамлекеттерде. Ал эми шайлоого 2 273 тилке ачылды. Кыргызстанда 11-апрелде жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо өтөт. Ал күнү өлкөдөгү 448 кеңештин, анын ичинде 28 шаардык жана 420 айылдык кеңештин депутаттары шайланат.

Ушул эле күнү президенттик башкарууга багытталган Конституциянын жаңы долбоору референдумга коюлат.

Башкы прокуратура жергиликтүү кеңештин шайлоосундагы үгүт иштерине байланыштуу эскертүү берип, депутат болууга аттанып жаткандарды мыйзам талаптарын так сактоого чакырды. Бул тууралуу башкы көзөмөл органы тараткан маалыматта айтылат.

Прокуратура органдары шайлоодо мыйзам талаптарынын так сакталышы боюнча тийиштүү иштерди аткарып, ЖМКларга, интернет-ресурстарга жана социалдык түйүндөрдө мониторинг жүргүзүп жатканы да кабарланды.

Үгүт иштерин жүргүзүүгө, ар кыл үгүт материалдарын чыгарууга, таратууга мамлекеттик жана муниципалдык кызматчылар, атайын мамлекеттик жана саясий муниципалдык кызмат орундарын ээлеген адамдар, шайлоо комиссияларынын мүчөлөрү, байкоочулар, эл аралык байкоочулар, диний ишмерлер, кайрымдуулук менен аракеттенген уюмдардын уюштуруучулары жана мүчөлөрү, өспүрүмдөр, чет өлкөлүк жарандар, жарандыгы жок адамдар укуксуз экендигин Башкы прокуратура эскертет.

Прокуратура жана башка укук коргоо органдары шайлоо мыйзамдарынын бузулушуна өз учурунда бөгөт коюу чараларын көрөрү да маалыматта белгиленген.