МЫЙЗАМ – NewTV

УКТ МҮЧӨЛӨРҮ ШАЙЛООГО КАТЫША АЛБАЙТ. МЫЙЗАМГА ӨЗГӨРТҮҮ КИРГИЗҮҮ СУНУШТАЛУУДА

Акылай Акыналиева - 12:10, 19.02.202127

Уюшкан кылмыштуу топтун мүчөлөрүн жана аларга байланышы бар адамдарды президент жана парламенттик шайлоого катыштырбоо сунушталууда. ИИМ “Президент жана ЖК депутаттарын шайлоо боюнча” жана “Уюшкан кылмыштуулукка каршы аракет тууралуу” конституциялык мыйзамга өзгөртүү киргизүүнү сунуштап жатат. Мындан сырткары, мыйзамга уюшкан кылмыштуу топтун мүчөлөрү жергиликтүү кеңештин депутаты болбогондой жана мамлекеттик, муниципалдык кызматтарга дайындала албагандай өзгөрүү кирүүдө.

ИИМ билдиргендей, мындай кызматтарга соттолгон адамдар, анын ичинде уюшкан кылмыштуу топтордун курамында болгондор дайындалбаш керек. Ушул эле категорияга кылмыштуу топтордун кызыкчылыгын коргоп кылмыш кылгандар же ИИМдин каттоосунда уюшкан кылмыштуу топтун мүчөсү катары тургандар да кирери кошумчаланды.

Министрлик уюшкан кылмыштуу топтун мүчөлөрү криминалдык акчаларды легалдаштыруу үчүн саясий партияларга, коомдук кыймылдарга кирип алышарын эскерткен. Мындан сырткары, кылмышкерлер тарабынан партияларды каржылоо да кооптуу тенденция экени белгиленди. ИИМ акыркы жылдары криминал чөйрөсүнүн өкүлү жок бир да парламенттик шайлоо кампаниясы өтпөй калганын кошумчалаган.

МЫЙЗАМ Шайлоо

МУРДАГЫ ШАЙЛООГО САЛЫШТЫРМАЛУУ МЫЙЗАМ БУЗУУЛАР 80% АЗ КАТТАЛДЫ

Акылай Акыналиева - 12:07, 11.01.202128

2020-жылы октябрда өткөн парламенттик шайлоого салыштырмалуу президенттик шайлоо учурунда мыйзам бузулуулар 80 пайызга аз катталды. Бул тууралуу Ички иштер министринин орун басары Октябрь Урмамбетов 11-январь күнү маалымат жыйынында кабарлады. Жогорку Кеңештин депутаттарын шайлоо менен президенттик шайлоодогу мыйзам бузууларды салыштырганда, президенттик шайлоо учурунда мыйзам бузуулар 468 учурга аз катталган. Өткөн шайлоодо жалпы 580 мыйзам бузуу боюнча маалыматтар катталып, анын ичинде 175 кылмыш, 115 жорук, 18 бузуу жана ар түрдүү маалыматтар боюнча 272 факты катталган. Президенттик шайлоонун жүрүшүндө ИИМ 112 фактыны каттады. «Бул көрсөткүч жарандарыбыздын шайлоого карата жоопкерчилиги жогору болгондугунан туруктуулук жана өнүгүү үчүн ар бирибиз кайдыгер эмес экендигинен кабар берет», — дейт Урманбетов. ИИМдин маалыматына караганда, учурда өлкөдө коомдук-саясий кырдаал туруктуу жана ички иштер органдарынын көзөмөлүндө.

МЫЙЗАМ СОТ

Ташиев жеңеби же чириген сот системасыбы?

Акылай Акыналиева - 09:45, 30.12.2020111

Логикага таянсак, биз жашап жаткан коом (Кыргызстан) эң бакубат жана адилеттүү коом болуш керек эле. Анткени бизде башка кесипкөйлөргө караганда юристтер менен экономисттер эң көп. Өлкөбүздөгү жогорку окуу жайлардын дээрлик баары укук таануучулар менен эсепчилерди даярдайт. Бул албетте, жакшы деңизчи, бирок биздин билим алуудагы максатыбыз, ниетибиз кандай деген суроо туулат. Сүйүктүү пайгамбарыбыз саллаллаху алейхи ва саллямдин “Амалдар ниетке жараша болот жана ар бир адамга ниет кылган нерсеси гана берилет” деген хадиси бар. Бул куттуу хадистин маани-маңызы өтө терең жана аны дин аалымдары өтө көп чечмелешкен. Хадис маанисинде алсак, юрист же экономист болуу ниети бизде жеке кызыкчылыкка гана байланган. Байкоо салсаңыздар, бизде бул кесиптерди (юрист, экономист) тандаган келечек муундардын көпчүлүгүнүн ата-энелери дал ушул тармакта иштегендер: соттор, прокурорлор, каржы тармагында иштегендер, казыначылар ж.б. Карапайым калкка караганда алардын жашоосу жомоктогудай, кабат-кабат үйлөрү, кымбат автоунаалары, толгон-токой дүйнөлөрү бар. Бирок алардын дээрлик көпчүлүгү эч качан жеке ишкердүүлүк кылышкан эмес. Бирок кантип мынча бай болуп алышкан?

Дал ушул тема бүгүн өтө актуалдуу болуп жатат. УКМКнын төрагасы Камчыбек Ташиев отуз жылдан бери ирип-чириген сот системасынын “как жүрөгүнө канжар сайып”, соттордун арам тамактарын ашкерелей баштады. Бул күрөш оңойго турбайт. Анткени бийликтин бир бутагы болгон сот системасы өйдөдөн ылдый карай (же ылдыйдан өйдө карай) жөргөмүштүн желесиндей болуп коррупцияга чырмалыша малынган. Ошондуктан УКМК Жогорку Соттун төрайымынын “тамырын” тартса Соттор Кеңешинин “башы айланып” кетип жатпайбы? Өткөндө соцтүйүндөрдүн бирөөндө жаны ачыган бир адам: “соттор отуз жылдан бери элдин жонунан кайыш тилдиңер, эми силердин жонуңардан кайыш тилчү заман келди окшойт”, –деп жазды. Албетте, бул жан ачыгандан айтылган сөз. Бүгүнкү сот тармагына коомчулуктун 99 пайызынын көз карашы ушундай деп ойлойм. Бул иште (коррупция менен болгон курөштө) Камчыбек Ташиев жалгыз болбошу керек! Коомчулук жапа тырмак киришип, ага колдоо көрсөтпөсөк өлкөбүздө адилетүүлүк орнобойт! Адилетүүлүк орномоюн, соттор таза жана көз карандысыз болмоюн мамлекет эч качан өнүкпөйт. Эң оболу соттордун өздөрүнүн ишмердүүлүгүнө болгон абийир соту болуусу керек. Кудай алдында аларда эртеби-кечпи ар бир чыгарган өкүмү үчүн жооп беришерин сезе билишкенде гана адамдардын тагдыры менен ойнобой, акчанын артынан түшпөй адилет чечим чыгарышат. Казы(сот) болуу кандай оор жана жоопкерчиликтүү. Буга мындай бир мисал келтирсек болот. Атактуу ислам аалымы, Ханафий мазхабынын негиздөөсүсү Имам Аззамга ( толук аты Абу Ханифа Нуман бин Сабит бин Зута бин Марзубан ) Халиф аль-Мансур чоң-чоң шаарлардын казылык кызматын сунуштаган кезде да ал “кокус бирөөгө туура эмес өкүм чыгарып алып, тозок отуна күйбөйүн” деп сунушту кабыл кылбастан четке каккан. Анын мындай жообуна ачууланган халиф Имам Аззамды зынданга салып, ал абакта жатып көз жумган. А биздин соттор акырет соту тууралуу ойлонушабы? Тескерисинче, биздин соттор өз иштерине саресеп салуунун ордуна аларга сын айткан Камчыбек Ташиевдин “короосуна таш ыргытышууда”. Бул күрөштө ким жеңет? Ташиевби же чириген сот системасыбы? Албетте, акыйкат ким тарапта болсо эртеби-кечпи жеңиш да ошол тарапта болот.

Сакы Садыков

МЫЙЗАМ

Мыйзам баарына бирдейби же мыйзам ээлери өзгөчөбү?

Акылай Акыналиева - 12:52, 26.12.202038

Учурда коомчулуктун көңүл борборундагы негизги окуя эки күн мурун Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитетинин төрагасы Камчыбек Ташиевдин өткөргөн маалымат жыйыны болууда.

Анда УКМК төрагасы коррупцияга байланыштуу бир катар жагдайларды коомчулукка шардана кылды.

Ошондон бери Камчыбек Ташиевдин айткандары чоң талкууга жем таштады. Дээрлик көпчүлүк Камчыбек мырзанын айткан-дегендерине моокумдары канып, ар тараптуу алкап туру.

Айрыкча, эки жарым айдагы кыска аралыкта жемкорлук менен күрөшүү мурда болуп көрбөгөндөй зор, натыйжалуу жүрүп жаткандыгы алкышка арзыйт.

Ушунчалык кыска убакытта 2 миллиард 700 миллион сомдон ашык акча УКМК тарабынан казынага кайтарылышынын өзү эле не деген зор эмгек!

Анткен менен кызыктын баары Жогорку соттун төрайымы Гүлбара Калиеваны кылмыш жоопкерчилигине тартуу маселеси коомчулукта эки ача пикир жаратууда.

УКМКнын төрагасы төрайым Калиева тууралуу айтып оозун жыйганча Жогорку соттун маалымат кызматы дароо бидирүү таратып, коомчулукка айгай салып чыкты.

Анысы аз келгенсип, Соттор кеңеши да президенттин милдетин аткаруучуга кайрылуу жолдоп, укук коргоо органдары тарабынан сот системасына мурда болуп көрбөгөндөй басмырлоо, ыдык көрсөтүү болуп жатат деп ыйлактап жиберди.

Таң калычтуусу, мурдагы бийликтердин тушунда башка адамдардын конституциялык укуктары тебеленип, күнөөсүз-күнөөлүү болуп жаткан чакта эмнеге дал ушул Соттор кеңеши «а» деп үн катпай жүргөн?!

Эми соттор чекесинен жемкорлукка шектелип кармала баштаганда “Карга карганын көзүн чукубайт” болуп жандалбастап жатат.

Учурунда бир топ саясатчылар ак жеринен күнөөлөнүшүп, темир торго киргизилип жатканда «күнөөсүздүк презумпциясы» дегени кайда эле?!

Ошондо эмне бул жагдайды айтышып, калыстыгын көрсөтүшпөгөн?!

Азыркы бийлик мурдагылардан кескин айырмаланып чабактарды эмес, акулаларды кармап жатат.

Жемкорлордун ана башчыларын, киттерди кармап жатат.

Уурулар менен күрөшүү дал ушундай болуш керек эле.

Мурдагылар көбүнесе тандалма күрөшүү жүргүзүшүп, чабактарын кармашып, акулаларын коюп жиберишчү.

Мыйзам баарына бирдей болгондон кийин соттор да мыйзамга баш ийишип, мыйзам чегинде жоопкерчиликке тартылып, ак болсо актыгын далилдешип алышсын да!

Неге алар өзгөчөлөнүш керек?

“Шектүү шектенет” болуп камалбай жатып ызы-чуу салуу сотторго аброй алып келбейт!

Тескерисинче, сот системасы арасындагы жемкорлордон тазаланышы зарыл!

Андыктан таза соттор Ташиевге ыраазы болушуп, сот системасын тазалоого салым кошуп жаткандыгына алкыш айтышпайбы?!

Камчыбек Ташиев аталган кызматка адеп киришкенде мындан ары өлкөбүздө уюшкан кылмыш топторуна, бандиттерге аёосуз күрөш жүрөт деп айткан эле.

Ал айткан сөздөрүнүн өтөсүнө чыгып жатат.

Учурда бандиттер качып, безип жок болуп бара жаткандыгына көпчүлүк күбө болуудабыз.

Жумурай журтубуз буга ыраазы.

Буйруса Кудай Камчыкеге ден соолук, күч-кубат берсе алдыда дагы далай арбын иштер болот деп үмүт кылабыз жана ишенебиз!

ЖОГОРКУ СОТ МЫЙЗАМ СОТ

Жогорку Соттун судьялыгына төрт талапкер ат салышты. Тизме

Jamalidin Saitburkanov - 23:25, 18.10.202066

Кыргыз Республикасынын Жогорку Сотунун судьясынын бош кызмат ордун ээлөөгө конкурска катышуу үчүн документтерди кабыл алуу аяктады. Бул тууралуу Сотторду тандоо кеңешинин басма сөз кызматы билдирди.

Белгилей кетсек, Жогорку Соттун судьясынын кызмат ордуна бир бош орун, Жогорку соттун Конституциялык палатасынын судьясынын кызмат ордуна үч бош орун, Биринчи Май райондук сотунун судьясынын кызмат ордуна бир бош орун жана Бишкек шаарынын Октябрь, Свердлов жана Ленин райондук сотторунда үчтөн бош орун бар. Бош калган судьялык кызмат ордуна сынак жарыяланды. Чүй облусунун Кемин жана Сокулук райондук соттору, Ош шаардык сотунун судьясынын бир бош орду, Жалал-Абад облусунун Административдик сотунун судьясынын эки бош оруну жана Нарын облусунун Административдик сотунун судьясынын бир бош орду.

Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун судьясынын бош кызмат ордуна талапкерлердин тизмеси:

Толук аты	Туулган жылы	Туулган жери	Иштеген жери , кызматы	Тейлөө тажрыйбасы	Тейлөө тажрыйбасы
				Юрист	Сот
Байтикова Эльмира Турдакуновна	14.09.195 ж	Ысык-Көл областы	Жогорку соттун алдындагы Балыкчы адилеттик мектеби, директор	38 ж.	12.6 ж.
Назаров Дамирбек Дүйшоевич	05/01/1977 ж	Ош областы,	Өзгөн шаарынын Октябрь райондук соту, төрагасы	20 ж.	12.6 ж.
Осмонов Айдарбек Касымалиевич	18.03.19 ж	Нарын облусу, Жумгал району, Түгөл-Сай айылы	Жогорку Кеңештеги “Кыргызстан” фракциясынын лидеринин кеңешчиси.	23 ж.	14 ж.
Насырканова Жылдысхан Насыркановна	29.01.1971 ж	Чүй облусу, Чүй району, Чүй айылы	Убактылуу жеткиликсиз	15.10 ж	9.10 ж

КЫРГЫЗСТАН МЫЙЗАМ Президент Премьер-министр

Садыр Жапаров: Президенттин милдетин аткаруу укугу мага өттү

Jamalidin Saitburkanov - 22:36, 15.10.202041

Бүгүн, президент Сооронбай Жээнбеков отставкага кетүү чечимин кабыл алганын жарыялады. Баш мыйзам боюнча анын милдетин Жогорку Кеңештин төрагасы, эгер болбосо премьер-министр аткарат деп жазылган.

Жаңы шайланган Жогорку Кеңештин төрагасы Канат Исаев президенттин милдетин аткаруудан баш тартканын өкмөт башчы Садыр Жапаров аянтка чогулган элдин алдына чыгып сүйлөгөндө билдирди.

“Президенттин жана премьер-министрдин ыйгарым укуктары мага өттү”, — деп айтты С. Жапаров.

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН КОНСТИТУЦИЯСЫНЫН
Кыргыз Республикасынын Президенти жөнүндө жазылган мыйзамдын үчүнчү бөлүмүнүн 68-беренесинин 1-пунктунда.

1. Ушул Конституцияда көрсөтүлгөн себептер боюнча Президент өз ыйгарым укуктарын мөөнөтүнөн мурда токтоткон учурда жаңы Президент шайланганга чейин анын ыйгарым укуктарын Жогорку Кеңештин Төрагасы аткарат. Президенттин ыйгарым укуктарын Жогорку Кеңештин Төрагасы аткарууга мүмкүн болбогон учурда Президенттин ыйгарым укуктарын Премьер-министр аткарат.
Мөөнөтүнөн мурда Президентти шайлоо Президенттин ыйгарым укуктары токтотулган күндөн тартып үч айлык мөөнөттө өткөрүлөт.
2. Президенттин ыйгарым укуктарын аткарып жаткан кызмат адамдары Жогорку Кеңешке мөөнөтүнөн мурда шайлоо дайындоого, Өкмөттү кызматтан кетирүүгө укуксуз.

деп так жазылган.

МЫЙЗАМ пикир Укук

Темирлан Султанбековду камактан бошотуу зарылдыгы

Jamalidin Saitburkanov - 12:27, 14.10.202039

Жаш саясатчы Темирлан Султанбековду камактан бошотуу зарылдыгы жөнүндөгү көптөгөн кайрылуулар боюнча Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Аппаратынын маалыматтык камсыздоо бөлүмү төмөнкүлөрдү билдирет:

Кыргыз Республикасынын Премьер-министри Садыр Жапаров коомдук коопсуздукка коркунуч келтирбеген саясий оппоненттерди кылмыш жоопкерчилигине тартууга болбойт деп эсептейт.

«Кыргыз Республикасынын Премьер-министри катары сот, прокуратура жана тергөө органдарына таасир этүүгө моралдык жана ыйгарым укуктарым жок экендигин баса белгилегим келет. Биз курууга умтулуп жаткан укуктук мамлекетте тергөө амалдары жүрүп жаткан коомдук жана саясий ишмерлерди кармоону үй камагына алмаштырса болот деп эсептейм», – деди Өкмөт башчы.

БИШКЕК ДЕПУТАТ ЖК Коом Коопсуздук Көйгөй кыйкырам үнүм жетеби Кыргыз мамлекети КЫРГЫЗСТАН МАНДАТ Министр МЫЙЗАМ өкмөт ПАРТИЯ Президент Саясат СПИКЕР

Саясатчылар элди ойлойбу?..

Jamalidin Saitburkanov - 09:00, 14.10.2020111

Соңку күндөрү өлкөбүздө саясат жогорку чыңалууда турат.
Парламенттик шайлоону ыплас мыйзам бузуулар менен өткөргөн бийлик эл тарабынан жарым жартылай жазаланды.
Мындай дегеним президент Сооронбай Жээнбеков Акүйдөн куулганы менен дачасына жашынып иштеп жатат.
Өлкөбүздөгү кырдаал турукташып, баары мыйзам талаасына түшкөндө кызматымдан кетем деген президентти айрым саясатчылар менен жакын адамдары айткан сөзүнөн кайтууга үндөп жатат.
Эгер андай болсо анын кесепети канчалык кайгылуу жана өкүнүчтүү болоорун президент сезбей жатса анда чын эле абдан кейиштүү.
Кечээ Канат Исаевди Жогорку Кеңештин төрагасы кылып шайлоого жетишкен президент жана анын жан жөкөрлөрү кайра күчтөнүп баштадык дешсе чоң жаңылышат.
Парламенттен премьер-министр болуп бекиген Садыр Жапаровго жарлык чыгаруудан баш тартып, артка кайтаруусу чоң чырдын башталышына жол ачпаса болду.
Анткен менен президенттин антип артка кайтарууга укугу жок. Баш мыйзамда андай норма каралбаган.
Баш мыйзамда президент дайындайт же дайындабайт деген эле так эреже бар.
Үч күн ичинде президент кол койбосо автоматтык түрдө дайындалды деп эсептелип өкмөт иштей берет.
Демек Садыр Жапаровдун өкмөтү мыйзамга ылайык ишке киришти.
Демек президент жаңы эреже тапты.
Ушундан улам президент кырдаалды турукташтырмак түгүл кайра курчутууга жол ачты.
Өкүнүчтүү…
Анткени элдин маанайы такыр башка.
Жээнбековдун эл арасындагы кадыр баркы төмөндөгөндөн төмөндөп баратат.
Демек анын мындан ары өлкөнү башкарууга такыр моралдык укугу калбады.
Ал азыр жаңы парламенттик шайлоону өткөрүп коюуп кетем деген ойго келди.
Өткөн парламенттик шайлоону дал ушул президент таза, ачык өткөрө албай шерменде болдуго.
Анан эми кантип кайра шайлоо өткөрүүгө укуктуу болмок.
Бүгүн Садыр Жапаровдун тарапташтары кайрадан борбордук аянтка чогулууда.
Кайрадан кооптуу абал жаралууда.
Саясатчылар бир пикирге келип, бардык саясий оюндарды токтотпосоңор болбойт.
Элди кыйнабагыла!
Элдин жашоосун, өлкөнүн экономикалык абалын ойлонгула!
Ансыз да көйгөйлөр өтө көп…

ЖК МЫЙЗАМ өкмөт ПАРТИЯ Саясат Шайлоо

Туруктуулук саясатчыларга керек эместей

Jamalidin Saitburkanov - 08:55, 12.10.202084

Парламенттик шайлоонун жыйынтыгына нааразы болгон элдин толкундоолору менен учурдагы бийлик дээрлик кыйратылды.
Президент Сооронбай Жээнбеков элден бекинип, жашынып иш алып барууга аргасыз болду.
Өкмөт башчысы Кубатбек Боронов дароо эле арызын жазып берип, кызматын таштай качты.
Эгерде Кубатбек Бороновдо кадыр барк, мекенчилдик сезими болгондо жөн эле кетип калбай, тескерисинче демилгени колго алып нааразы болгон элге чыгып, партия лидерлери менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзмөк.
Ага Бороновдун духу жеткен жок.
Андыктан элдин толкуну Садыр Жапаровду Өкмөт башчылыкка алып келди.
Жогорку Кеңештин депутаттары ары кетип, бери кетип жатып акыры Жапаровду премьер-министрликке бекитти.
Анткен менен Садыр Жапаровдун премьер-министрликке бекилишин бир катар саясатчылар, айрым депутаттар легитимсиз, мыйзамсыз деп чыгышууда.
Анткени сессияда жетиштүү кворум болгон жок деп чыр салышууда.
Таң калыштуусу ошол депутаттар неге элдин, мамлекеттин тагдыры чечилип жатканда сессияга барышпай койду.
Себеби аларга элдин, өлкөнүн тагдыры эмес жеке кызыкчылык, мансап зарыл болуп турат.
Абдан өкүнүчтүү!
Эгерде ошол чычалаган саясатчылар чындап эле мсмлекеттибиздеги туруктуулукту каалашса унчукпай демин ичине басып тынчтануулары керек.
Антпесе ызы чуулар дагы да токтобой улана берсе мамлектүүлүгүбүздү жоготуп алуу коркунучу жаралат.
Андыктан ынтымакка келип, жаңы шайлоого даярданып, толук кандуу ишенимдүү бийликти орнотууга киришели.
Садыр Жапаровдун өкмөтүнүн иштөөсүнө мүмкүнчүлүк берели.
Азыр ызылдаша турган убак эмес. Экономикалык абалыбыз күндөн күнгө оорлошуп бара жатат.
Таажылуу вирус кайрадан кулачын жайды.
Кылычын көтөрүп кыш келип калды.
Ойлонолу, ойгонолу кыргыз элим!

ЖК Коопсуздук КЫРГЫЗСТАН МЫЙЗАМ ПАРТИЯ

Төрага М. Абдылдаев Президент С. Жээнбеков менен сүйлөштү.

Jamalidin Saitburkanov - 16:54, 08.10.202098

Бүгүн, 8-октябрда Жогорку Кеңештин Төрагасы Мыктыбек Абдылдаев Президент Сооронбай Жээнбеков менен телефон аркылуу сүйлөштү. Президент тараптан демилгеленген бул баарлашууда өлкөдөгү соңку саясий кырдаал талкууланды.

Төрага азыркы убакытта Жогорку Кеңеш абалды турукташтыруу жана мыйзамдык талаага кайтып келүү боюнча бардык колдон келген аракеттерди жасап жатканын, ошондой эле депутаттар тарабынан абалдан чыгуунун бир катар жолдору сунушталганын белгиледи. Ошону менен катар айрым эл өкүлдөрү тарабынан Президентти кызматтан четтетүү процедурасы башталгандыгын эскертти. Мыктыбек Абдылдаев Президентке кабыл ала турган чечимдер канчалык оор болбосун, ушул күндөрү түзүлгөн кырдаалдан чукул арада чыгуунун жолдорун ыкчам түрдө кароосу керек экенин белгиледи.

“Анткени, өлкөбүз күтүү режиминде жашай албайт”, – деп кошумчалады Төрага.

Жогорку Кеңештин Басма сөз кызматы