Өзгөчө кырдаалдар министрлиги кар көчкү кооптуулугуна байланыштуу видеоинфографика менен эскертүү берди. Маалыматка ылайык, кар көчкү коркунучу октябрдан апрель айына чейин сакталат.

Министрлик белгилегендей, жарандар аба ырайынын божомолдорун карап, унаа жолдорунун абалына көңүл буруулары кажет. Ошондой эле автоунаалардын аралыгы 500 метр болуп, унааларга кышкы дөңгөлөктөр тагылышы шарт.

Дагы бир эске алчу жагдай, айдоочулардын жанында дайыма ысык чай, күрөк, чынжыр болушу керек.ал эми кар көчкү түшүү кооптуулугу бар жерде жана табигый кырсыктын бул түрү болуп жатканда катуу добуш чыгарбай, эгер кар көчкү басып калса дүрбөлөңгө түшүп, кыйкырбоо сунушталат.

Ал токтогондон кийин бет маңдай менен көкүрөк тушту тазалап, бошотуу зарыл. Бул дем алганга жардам берет. Кар көчкү болсо 112 кызматына, Тез жардамга, жакындарыңызга чалып же болбосо аймактык администрацияларга байланышуу керек.

Министрлер кабинетинин төрагасынын биринчи орун басары Арзыбек Кожошев Бишкектеги Ишкерлерди тейлөө борборун күтүүсүз текшерүүнүн жыйынтыгы тууралуу кеңешме өткөрдү. Бул туурасында өкмөттүн маалымат кызматы билдирди.

Белгилей кетсек, 14-январь күнү Кожошев ишкерлердин көптөгөн даттанууларынан улам борборго барганда жумушта тогуз кызматкердин бешөө гана отурган. Ал кеңешменин жүрүшүндө Ишкерлерди тейлөө борборунун жетекчилигинин жоопкерчиликсиздигин белгилеп, ишин катуу сынга алды.

“Бул борбор жөн эле көз боёмочулук үчүн эмес, ишкерликти өнүктүрүү максатында түзүлгөн. Анын ишин кайра карап чыгып, өз ара кызматташууну жакшыртып, ыкчам башкаруу өзгөчө көзөмөлгө алынышы керек. Жооптуу кызматкерлер жарандарды кайра министрликтерге жөнөтүп коюп отура бербестен керектүү маалыматтарды ошол жерден айтып бериши абзел”, – деди министрлер кабинетинин төрагасынын биринчи орун басары.

Ошондой эле ал шалаакы кызматкерлерге дисциплинардык чара көрүлөрүн белгилеп, бир жуманын аралыгында борбордун эффективдүүлүгүн жакшыртуу иш-чараларынын планын даярдоо менен ишин жөнгө салууга тапшырма берген.

Швейцариянын эл аралык Henley&Partners консалтинг компаниясы “дүйнөдөгү таасирдүү паспорттордун” рейтингин жаңылады. Анда Кыргызстан 80-орунду ээлеген. Ушул эле сапта Батыш Африкада жайгашкан Сьерра-Леоне Республикасы турат.

Паспорттордун “күчтүүлүгү” канча өлкөгө визасыз режим менен кирүүгө берилген уруксатына карап аныкталган. Рейтингде Азия чөлкөмүндөгү Сингапур менен Япония лидер атыккан. Бул мамлекеттердин жарандары 192 өлкөгө визасыз саякаттай алат.

Жалпысынан дүйнөнүн 111 мамлекети каралып, эң акыркы орунду 26 өлкөгө визасыз бара алган Ооганстан ээледи. Ал эми КМШдан Орусия 46, Украина 35, Беларусь 65, Казакстан 68, Азербайжан 74, Армения 78 жана Грузия 48-орунга ээ болду.

Белгилей кетсек, Кыргызстан 63 мамлекет менен визасыз режим боюнча макулдашкан. Бул рейтингде кыргыз паспорту 2019-жылдан бери 80-орундан жылбай турат.

Ички иштер министрлигинин маалыматы боюнча, 2021-жылдын 11 айында Пакистандын жарандарына карата 63 кылмыш катталган. Алардын көбү уурулук жана алдамчылык менен байланыштуу.

Бул тууралуу 27-декабрда өлкө аймагында чет элдик студенттердин коопсуздугуна байланыштуу өткөн кеңешмеде айтылды. Министрлер кабинетинин төрагасынын орун басары Эдил Байсалов Кыргызстанда 30,5 миңден ашуун чет элдик билим аларын белгиледи.

“Республиканын аймагында 30 501 чет өлкөлүк жаран билим алууда, анын ичинен 9 285 жаран Пакистан жана 13 404 жаран Индиядан келген. Алар – биздин жергебизде мейман, эл ортосундагы достуктун көпүрөсү. Ар бир студент мыкты билим гана албастан, өлкө тууралуу жакшы пикирде калуусун каалайт элек. Мен Министрлер кабинетинде чет элдик студенттерге өзгөчө камкордук көрүү жана жагымдуу шарттарды уюштуруу маселелери боюнча кеңешме өткөрүүнү тапшырдым”, – деген Байсалов.

Жыйында жогорку окуу жайлардын жетекчилиги жана укук коргоо органдары тарабынан алдын алуу иш-чараларын, ошондой эле чет элдик жарандардын республикада жүрүү тартиби боюнча түшүндүрүү иштерин күчөтүү милдети айтылды.

Кеңешменин жыйынтыгында Эдил Байсалов чет элдик студенттердин коопсуздугу боюнча маселени күчөтүлгөн көзөмөлгө алууну тапшырды.

Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров пенсиялык тармакты реформалоо боюнча жыйын өткөрдү. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы маалымдады. 11-декабрда өткөн жыйында Жапаров кийинки жылдын январь айынан баштап пенсиялык системаны адилеттүү жана натыйжалуу кылуу үчүн реформа баштоо пландалып жатканын билдирди.

Талкууда Социалдык фонд “Келечек булагы” деп аталган стратегия сунуштады. Анда жарандардын акчасын алып, пенсиясы аз чыгып жаткан системадан арылуу чаралары каралганы айтылды. Бирок реформанын так чаралары азырынча белгисиз.

23-ноябрда ЮНЕСКОнун 41-сессиясынын пленардык жыйынында Кыргызстан демилгелеген тоо мөңгүлөрүн сактоо боюнча “Тоо мөңгүлөрүнө мониторинг жана изилдөө жүргүзүүнү кеңейтүү” деген жаңы резолюция бир добуштан кабыл алынды. Бул тууралуу Тышкы иштер министрлиги билдирди. Демилге президент Садыр Жапаров тарабынан 2021-жылдын сентябрында БУУнун Башкы Ассамблеясынын 76-сессиясында жарыяланган.

Бардык мамлекеттердин жалпы колдоосу менен Кыргызстандын резолюциясына ЮНЕСКОнун төмөнкү мүчө-мамлекеттери демөөрчүлүк кылышты: Орусия, Швейцария, Өзбекстан, Сербия, Бангладеш, Кытай, Эфиопия, Филиппин, Тунис, Испания, Мадагаскар, Аргентина, Конго Демократиялык Республикасы, Түштүк Корея, Италия, Беларусь, Кения, Габон, Намибия, Казакстан, Исландия, Улуу Британия жана Австрия.

“Резолюциянын негизги максаты – 2030-жылга чейинки күн тартибин ишке ашыруу боюнча биргелешкен иш-аракеттер аркылуу тоо мөңгүлөрүнө мониторинг жүргүзүү жана изилдөө боюнча эл аралык кызматташтыкты бекемдөө”, – деп айтылат министрлик тараткан маалыматта.

Экономика жана коммерция министрлиги күйүүчү майлоочу майдын баасына мамлекеттик көзөмөл киргизүүнү сунуштап жатат. Бул тууралуу токтом долбоорун коомдук талкууга алып чыкты. Министрлик көзөмөлдү дизелдик отун жана Аи-80, Аи-92 маркасындагы бензинге киргизүүнү көздөөдө.

Баага болгон чек республикада өзгөчө кырдаал жарыяланган учурда киргизилет жана 90 күнгө коюлат. Токтом долбооруна ылайык, баа 20% өсүп кеткен учурда мамлекет майдын баасын өзү аныктайт. Министрлик учурда мындай кымбаттоо жок экенин билгилеген.

Кыргызстандын нефтетрейдерлер ассоциациясы жакын арада Аи-92 үлгүсүндөгү бензин 7 сомго, дизелдик май 12 сомго чейин кымбатташы мүмкүн экенин билдирген. Буга дүйнөдө мунайдын баасынын өсүшү жана эл аралык рыноктогу тартыштыктар себеп экени айтылган.

Экономика жана коммерция министрлиги күн нурунан электр энергиясын өндүрүү тармагына инвесторлорду издеп жатат. Бул туурасында аталган ведомство расмий сайтына жазды. Бүгүнкү күндө министрлик энергиянын альтернативдүү булактарына өтүү боюнча бир катар чараларды көрүп жатканы белгиленет.

“Экономика жана коммерция министрлиги ата мекендик жана чет элдик компанияларды күн нурунан электр тогун өндүрүү боюнча долбоорлорго көңүл бурууга чакырат. Энергетика Кыргызстан экономикасынын негизги багыттарынын бири болуп саналат. Өлкө калкынын жыргалчылыгы көбүнчө энергетика тармагынын туруктуу жана ишенимдүү иштешинен көз каранды”, – деп айтылат маалыматта.

Ошондой эле министрлик дүйнөлүк практикада күн нурунан электр тогун өндүрүп ийгиликтүү иштеп жаткан компанияларды тизмектеди. Алар: LONGi Solar Technology Co., Ltd., LG Energy, REC Group, SunPower, Hanwha Q Cells, Trina Solar, Jinko Solar.

Садыр Жапаров ишке келе жатып Президенттин Администрациясынын алдына чогулган борбордогу “Жаңы ынтымак” конушунун тургундары менен жолугушту. Бул тууралуу мамлекет башчынын маалымат кызматы кабарлады.

Чогулгандар президентке өз жер тилкелерине “кызыл китептерин” 15 жылдан бери ала албай келишкенин, анткени конуш орун алган жер расмий түрдө санитардык-коргоочу аймакка кирерин айтып беришти.

Алардын айтымында, аталган конушта 1300 үй орун алып, жалпысынын 5-10 миң киши жашап, алардын бардыгы каттоосу жоктугунан улам башка жарандар менен катар мамлекеттик кызматтарды ала албай келишет. Мындан улам, алар зарыл справкаларды алып жана мамлекеттик социалдык кызматтарды колдонуусу үчүн бийликтегилерден турак-жайларын мыйзамдаштырып берүүнү өтүнүштү.

Митингдин катышуучулары алардын турак-жайлары санитардык-коргоочу аймакта орун алганына карабай, ушул убака чейин ал жакта жашап жана саламаттыгына терс таасирин тийгизгенин сезишпегенин белгилешти.

Буга байланыштуу “Жаңы ынтымак” конушунун тургундары бийликтегилерден документтерди каттап берүү маселесин болушунча тез чечип берүүнү  өтүнүшөт.

Мамлекет башчысы алардын кайрылуусун угуп, анын тапшырмасы менен тийиштүү адистер жерине барып, маселени изилдеп жана кырдаал боюнча маалымат беришерин белгиледи. Маселе изилденген соң тийиштүү чечим кабыл алынат.

Аны менен бирге Садыр Жапаров калктын көпчүлүгүнүн турак жай жана тилкелерин мыйзамдаштырууга байланыштуу маселелерин болушунча тез чечүүгө бардык зарыл аракеттер көрүлүп жатканын белгиледи. Анын айтымында, облустарда көйгөй этап-этабы менен чечилүүдө. Жакында эле борбор жанындагы ТЭЦ-2 жерлерин трансформациялоо жана тургундарга “кызыл китептерин” берүү тапшырмасы берилди. Бул маселелердин баарын чечүүгө убакыт керек.

Мындан сырткары, Мамлекет башчысы дагы бир жолу, митингдер бул сыяктуу маселелерди чечүүнү тездетүүгө же толук чечүүгө жардам бербей турганына чогулгандардын көңүлүн буруп жана жерлерди басып алу темасына токтолду.

«Баарына айтып коеюн, бир кезде жерди мыйзамсыз басып алып, азыр мамлекеттен өз маселесин митинг аркылуу чечүүнү талап кылып жаткандар муну менен эч нерсеге жетишпейт. Митингдер кырдаалды турукташтырууга же жакшыртууга жардам бербейт – муну баары түшүнүшү керек. Мындан ары жерлерди өз билемдик менен басып алган мурдагыдай башаламандык болбойт. Мыйзам бузган адамдарга тиешелүү чаралар көрүлөт. Биз мыйзамдуулук жолу менен баратабыз жана мындан ары мыйзамдуу өлкөдө жашайбыз», – деп белгиледи Президент Садыр Жапаров.

Өлкө аймагында очогунда күчү 5 баллга жеткен жер титирөө болду. Бул тууралуу ӨКМ Сейсмология институтунун маалыматына таянып билдирди. Жер титирөө кечээ, 17-ноябрда саат 17:17де катталган.

Ал Жалал-Абад жана Ош облустарынын, Соку-Таш, Беш-Бадам, Ак-Тоок, Фрунзе, Октябрь айылдарында 5 балл, ал эми Кызыл-Октябрь, Карача, Советское, Бешик-Жон, Базар-Коргон, Бостон, Благовещенко, Багыш, Михайловка, Кара-Чолок, Сары-Булак, Карамарт, Көк-Жаңгак айылдарында 4,5 баллга чейин сезилген.

Ошондой эле Жалал-Абад шаары, Масы, Сузак, Гелеген, Таран-Базар, Кара-Алма, Саты, Жоон-Күнгөй айылдарында 4 балл, Майлуу-Суу, Өзгөн, Шамалды-Сай, Кара-Суу айылдарында 3 баллга чейин жеткени айтылды.

Алдын ала маалымат боюнча жабыркагандар жана кыйроолор жок.